Moslima’s in Beeld

Volgens de beeldbank het ANP is de Nederlandse moslima gesluierd, passief, werkt ze als kassière en vind je haar vooral op straat, op de markt of tijdens het winkelen. Dit is wat er voornamelijk te zien is op de foto’s die verschijnen onder de zoekterm ‘moslima’. De foto’s zijn eenzijdig en de omschrijvingen en zoekwoorden bij de foto’s bevatten woorden en begrippen die vaak niet overeen komen met wat er feitelijk te zien is op de foto, maar die wel bijdragen aan stereotypering en stigmatisering van moslima’s. Fotografen gebruiken deze woorden uit commerciële overwegingen, om de vindbaarheid van hun foto te vergroten. Dit blijkt uit onderzoek dat is gedaan door fotograaf Cigdem Yuksel en onderzoeker Ewoud Butter.

waarom dit onderzoek?

Uit de onderzoeken die gedurende de afgelopen dertig jaar zijn gedaan naar de beeldvorming van moslims in de media, blijkt dat de beeldvorming van moslima’s, in het bijzonder wanneer zij een hoofddoek dragen, vaak bijzonder stereotype is. Dit is niet zonder consequenties. Het zijn, zoals uit onderzoek van Meld Islamofobie (Abaaziz, 2016) blijkt, vooral moslima’s (met een hoofddoek) die het slachtoffer zijn van discriminatie en moslimhaat.

 

De beeldvorming van moslima’s door de media wordt niet alleen bepaald door de woorden die worden gekozen, maar ook door de beelden die hierbij worden gebruikt. Fotograaf Cigdem Yuksel: “Al aan het begin van mijn carrière ontdekte ik dat je als fotograaf macht hebt. De macht om een bepaald beeld neer te zetten van de mensen die je fotografeert. Al jaren valt het mij op dat het beeld van de stille, slecht Nederlands sprekende gesluierde migrantenvrouw een cliché is dat altijd terugkeert in de media.“

 

Beeldbanken spelen hierbij een belangrijke rol. Gedrukte media (kranten en tijdschriften) en digitale media (waaronder ook de websites van kranten en tijdschriften) maken voor het illustreren van hun nieuwsberichten, verhalen en reportages meestal gebruik van de foto’s van beeldbanken. Het is opmerkelijk dat er nooit gekeken is naar de samenstelling van foto’s in deze beeldbanken. Het ANP heeft de grootste beeldbank van Nederland die door bijna alle Nederlandse media wordt gebruikt. Fotografen verspreid over het hele land uploaden dagelijks foto’s naar de beeldbank van het ANP.

 

Dit onderzoek is gedaan om inzicht te krijgen in welke beelden van moslima’s decennialang aan de Nederlandse media werden en worden aangeboden.

 

*Foto’s door: Afsaneh Ghafarian Rabe’I

Download het rapport

livestream Moslima’s in Beeld

In de media

Persfoto’s tonen cliché beeld van moslima’s.

Luister naar de podcastaflevering van Damn Honey! met Cigdem Yuksel en Hajar Fallah over de beeldvorming van moslimvrouwen.

Lees het essay van Berna Toprak en Cigdem Yuksel over de rol van mediamakers en de beeldvorming van moslima’s.

Lex Bohlmeijer gaat in gesprek met Cigdem Yuksel over de beeldvorming van moslima’s, fotografie en de kracht van beelden.

Niet alle moslima’s dragen een hoofddoek (maar dat lijkt wel zo)

Het Mediaforum met Ronald Ockhuysen en Cigdem Yuksel.

ANP-foto’s geven stereotiep beeld van moslima’s. Gesluierd, passief en werkend achter de kassa.